Mistig weer

Toen één van onze zoons eens zag dat het erg mistig weer was, zei hij tegen mij: 'papa de wolken liggen op de grond'. In zijn kinderlijke eenvoud vond ik dat toen een uitspraak waar ik weinig tegen wist in te brengen. Want inderdaad de wolken bevinden zich dan zo laag boven het aardoppervlak dat men zondermeer kan stellen dat de wolken dan op de grond liggen. Behalve dan in het geval de mist zich boven zee bevindt, want dan liggen de wolken duidelijk niet op de grond. De oppervlakte van de zee is veel groter dan die van de grond, zodat in feite de wolken bij mist in de meeste gevallen niet op de grond liggen, maar juist op de zee.

Omdat de lucht ’s nachts afkoelt, als er geen zon meer schijnt, vormen er zich wolken, namelijk doordat de waterdamp dan condenseert. Kinderen kunnen één en ander soms verbazingwekkend mooi verwoorden. Wij wonen in Friesland en tijdens een fietstocht zei de oudste dochter van onze oudste zoon ons ineens het volgende: 'wat is het hier mooi, het lijkt wel dat ik in een vliegtuig zit. Overal om mij heen zie ik het mooie groene weiland'. Ja, en inderdaad, zei kon het weten, want zij had op haar jonge leeftijd reeds een keer in het vliegtuig gezeten. Dit in tegenstelling tot haar opa. Haar opa had er wel wat moeite mee om in een vliegtuig plaats te gaan nemen. Hij was niet zozeer bang om te vliegen, maar wel om te vallen. Dus om met het vliegtuig naar beneden te vallen. In grote tegenstelling tot zijn kinderen en zijn kleinkinderen miste hij daardoor de ervaring van dat wijdse uitzicht over de groene weiden van zijn land.

Wel had hij in zijn jeugd de Eiffeltoren bestegen. En dan niet heel sophisticated met gebruikmaking van de daar aanwezige lift, maar juist door het beklimmen van de daar ook aanwezige trappen. Hij had dan wel niet de mooie Friese weiden van bovenaf kunnen bekijken, maar hij had wel van bovenaf zicht gehad op de gezellige drukte van een miljoenenstad.

Bij mist wordt het horizontale zicht beperkt door zeer kleine waterdruppeltjes die in de lucht zweven. Eigenlijk is mist dus niets anders dan een wolk die rust op het aardoppervlak. Er bestaan verschillende soorten mist, o.a. stralingsmist, miststratus en zeemist. Stralingsmist is wellicht de meest voorkomende vorm van mist. Mist kan zich vormen door afkoeling van zeer vochtige lucht (tot onder het dauwpunt) of door menging van koude met warme vochtige lucht. De vorming van mist hangt af van veel factoren, zoals luchtvervuiling, begroeiing, reliëf en de nabijheid van open water.

Mist kan ontstaan door afkoeling rond zonsondergang, of vaak pas tegen zonsopkomst en vormt zich het eerst boven een weiland, waarschijnlijk in de buurt van een sloot, waar de lucht vochtig is. De eerste mist zien we dus meestal langs de weg en mistbanken die de weg opdrijven lossen daar in eerste instantie op door luchtbeweging en warmte van het verkeer. De mistvrije "tunnel" die dan ontstaat, kan op sommige weggedeelten een tijdje standhouden, maar op andere plaatsen hangen de mistbanken meteen over de weg heen.